Niezwykły los córki Stalina
Wywiad z Beatą de Robien znajduje się na stronie CultureSecrets. Fragmenty :
- Jak wpadła Pani na pomysł napisania tej historii ?
Kiedy Swietłana zmarła w 2011 roku, pomyślałem, że biografia córki Stalina w pewien sposób podsumuje całą epokę. Przez jej życie przewija się cała historia Rosji pod dyktaturą stalinowską, a także epoka bliższa nam, okres Zimnej Wojnie, której była stawką. Ona sama jest fascynującą postacią, interesującą zarówno z punktu widzenia historycznego jak i psychicznego. Ale jest ona także symbolem tej brutalnej i bolesnej Rosji, nie wspominając, ze zawiera w sobie wszystkie standardowe składniki wielkiej sagi : rodzina, miłość, małżeństwo, ale także wojna, okrucieństwo, zdrada, deportacje.
- Czy może Pani nam opowiedzieć historię „Przekleństwa Swietłany” ?
Książka ta śledzi wyjątkowe losy kobiety, urodzonej w 1926 r. w pałacu całym w złocie, która umiera w 2011 r. w azylu dla biednych. Jest to opowieść o małej dziewczynie wpatrzonej z zachwytem w swojego strasznego ojca. Podczas gdy wokół niej rozgrywa się tragedia na skalę historyczną, ona jest wychowywana niczym księżniczka i odcięta od realiów świata. Przebudzenie będzie tym bardziej okrutne.
Jej pierwsza miłość, Aleksiej Kapler, którego główną winą było to, że był Żydem, został zesłany na dziesięć lat gułagu z rozkazu Stalina. Kiedy Swietłana odkryje potworności spowodowane przez jej ojca, jej życie zostanie złamane. Kilku mężów, kilku kochanków, kilka krajów, w których będzie szukała schronienia, nie znajdując szczęścia ani spokoju. Wszędzie będzie więźniem swojego ojca.
- Czy może nam Pani podać genezę swojej książki ?
Zacząłem badać życie córki Stalina w 2011 roku, ale pracowałam nad inną książką: „Polska fuga”, która jest upamiętnieniem życia za żelazną kurtyną. Dzieje się w Krakowie w 1953 roku, jest to historia zarówno mroczna, jak i groteskowa, ot taka jaką ZSRR umiał produkować wszędzie tam, gdzie narzucił swoją hegemonię. Moja książka ukazała się w 2013 roku, została entuzjastycznie przyjęta, otrzymała trzy nominacje do nagród literackich, wygrała dwie prestiżowe : Akademii Francuskiej i Kultury i Bibliotek. To zachęciło mnie do dalszych opowieści z historii, które są mało znane francuskiej publiczności. Poza tym był to dobry czas, aby napisać historię córki Stalina. Rok po jego śmierci, dzięki ustawie Freedom of Documentation and Privacy Act, amerykańskie dokumenty CIA i FBI zostały odtajnione i dostępne dla historyków. Aby spędzić trzy lata ze Swietłana Alliłujewą, musiałem zanurzyć się w atmosferę miejsc, w których żyła: Kremla oczywiście, Domu na Nabrzeżu w Moskwie, wsi Żukówka i Zubalowo, gdzie znajdowały się jej dacze, sanatorium nad Morzem Czarnym. Pojechałam w jej ślady do Princeton, Taliesin, gdzie żyła we wspólnocie, która wyglądała jak sekta, Spring Green i Wisconsin. Byłam także w Indiach, w Delhi, dotarłam aż do tej wioski hinduskiej w Uttah Pradesh, którą tak pokochała. Wspomnienia o niej w tych różnych częściach świata były tak różnorodne, że wymykały się od jakiejkolwiek arbitralnej oceny, z jednym wyjątkiem – była kobietą o bardzo złożonej psychice.
- Przed córką Stalina, napisała Pani książkę o losie Eleanor Roosevelt Między namiętnością a polityką. Czy może nam Pani powiedzieć, co Panią inspiruje w tych silnych kobiecych postaciach, oprócz tego, że żyją w cieniu wielkich ludzi ?
Życie Eleanor Roosevelt było ekscytujące z wielu powodów. I to nie tylko jako kobiety w cieniu męża, Franklina Delano Roosevelt, Prezydenta Stanów Zjednoczonych. Ona potrafiła narzucić swoją wolę, a nawet odegrać ważną rolę w Historii. Ja chciałam pokazać jej nieznane aspekty: na przykład, jej zaślepienie Stalinem, jej niebezpieczne i ukryte miłostki, które nas drogo kosztowały. Miała zbyt wielki wpływ na politykę tamtych lat, kiedy to rozgrywała się przyszłość świata aby te aspekty pominąć lub opowiedzieć o nich w sposób anegdotyczny, jak robią to amerykańscy biografowie. Przy pisaniu tej książki też miałam dostęp do archiwów FBI, KGB i MID w Moskwie. Historia pokazuje nam niezmordowanie, że w otoczeniu „Wielkich” nic nie jest niewinne.
- Jakie ma Pani plany, czy pracuje Pani nad nową książką ?
Tak, ale prawdopodobnie będzie to powieść. Dokument jest często zbyt suchy, nie jest w stanie opowiedzieć o poszczególnych tragediach osób sponiewieranych przez Historię, ponieważ nie wzbudza wystarczająco emocji. Tu forma powieści historycznej może okazać się lepsza.